وتارى خاتو سوره ييا فه لاح له سه ر لێکولینه وی زانکوی ويلايه تى كاليفورنيا- نورتريج له سه ر ئه و منداڵانه ی وا پێویستیان به سیستمى په روه رده ى تايبه ت هه يه

03/22/2017

( ئه م وه تاره له ساليادى كوريادى حه ڵه بچه له شارى سانديه گو له لايه ن خاتو سوره ييا فه لاح ، قوتابى كانديداى دكتوراى په روه رده و سه روكايه تى زانكوى ويلايه تى كاليفورنيا- نورتريج پيش كه ش به به شداران كراوه)

 به سڵاو و ڕیز،

پێشه کی سه ره خوشی له به شدارانی ئازیزی ئه م کوڕیاد و هه ر وه ها سه رخوشى له بنه ماله ى شه هيدان و هه مو گه لی کورد ده که م.

سپاسی سه نته ری کومه ڵگای کورده کان و کارگێڕانی ئه م كورياده ده که م که ده رفه تێکی وایان بو من ڕه خساند که له سه ر لێکوڵینه وه یێکی زانکوی  ويڵايه تی کالیفورنیا-نورتريج که به هه مو جورێک به کومه ڵگای ئێمه وه به ستراوه ته وه ئه م وتاره پيشكه ش بکه م.

بوئێمه ی کوچ به ر و په نا به ر که ڕومان کردوه ته وڵاته یه ک گرتوه کانی ئه مریکا چ وه ک تاکه که س کو چ وه ک باو ک و دایک پێمان خوشه منداڵه کانمان له باشترین سیسته می فێرگه و بارهێنان (په روه رده ) له یه کێک له گه وره ترین وڵاتان ؛ له ئه مریکا که ڵک وه ر بگرین.

کاتێ که منداڵه کانمان ؛منداڵانی کوچ به ر و په نابه ر ده چنه نێو سیسته می په روه رده ( فير كردن و بار هينان ) وه کو منداڵێکی ئاسايي يان نورمال هه ڵی ناسه نگێنن. زور جار منداڵیک سیسته مێکی تایبه تی پێوێسته (special education ) . ئه م پێویسته تایبه تیانه ئه توانێ به هوێ مه شاکيلێکی ڕوحی ونه فسانی ؛ یا خو جه سته ییه وه بێت.

به داخه وه منداڵيک كه له سه ره تا ى چونه مه كتب له م ولاته دا به چه شنيكى نا شايست هه ل ده سنگينريت، له هه موى دورانى مه كتب دا ناتوانيت سه ركه وتنيكى هاوسه نگ له گه ل مندالانى هاو پايه ى خوى ببيت .

به داخه وه تا ئێستاش هیچ لێکوڵینه وه یێکی تایبه ت و ئاکادمیک له سه رئه م کومه ڵگا نه کراوه. هه ر بویه ئێمه له زانکوی ويلایه تی کالیفرنیا- نورتريج ئه م پرسیاره مان بو هاتوته پێش كه :

- ئایا منداڵانی ئێمه ی کوچ به ر يان پنا به ر که له روژهه لاتی ناوه راسته وه هاتوین به یه ک ئاست له ئیمکاناتی ئه م وڵاته که ڵک وه ر ده گرین ؟

- تا چه ڕاده يه ك  مندالانى كه مايه تيه نه ته وه يى و ئايينى كانى نیشته جیی ئه مریکا كه پيويستيان به سيستمى په روه رده، فيركردن و بارهينان بوون له م سيستمه كه لكيان وه رگرتووه.

و هه روه ها چه ن پرسیاری دیکه سه باره ت به بیر و بڕوای بنه ماڵه کان له سه ر سیسته می په روه رده له ئه مریکا.

له واقيع دا ئه م ليكولينه وه به دواى وڵامی ئه م پرسیارانه دايه وه  ئه زمونی ئه و بنه ماڵانه ی دا ده گه ريت كه  مندالانى كه م ئه ندامله بارى سايكولوژى يان جه سته يى هه يه.

لە سەردەمی ماد و مانی و ئاریاییەكانەوە هەتا هاتنی ئیسلام لە كاتی دەسەڵاتی ساسانییەكان، ئێران لە دۆخ و چاخی جیاوازی مێژوودا بەر هێرشی داگیركاری و كاولكردن كەوتووە. دەكرێ وەك نموونەی بەرجەستەیان ئاماژە بە (حملەی اعراب و فتوحات اسلام) و بەتایبەتی (حملەی مغول) بكرێ، كە هیچ بەزەییەكیان بە گەلانی ڕەسەن و شارستانییەتی ئەو وڵاتەدا نەهات، جگە لە كوشتاری دڕندانەی خەڵك و كاولكردنی ئاورگەو سووتاندنی پەرتووك و كتێبخانەكان، هاوردەكردنی بە لێشاوی توركی لێكەوتەوە، كە لە ئەنجامدا "آ‌ترپاسیان" كە زێدی كوردان بووەو مانای "پاسەوانی ئاگر" و "ئاورپارێزان" دەدا، كرا بە " آذربایجان"!

مەبەست لەو پێشەكییە شرۆڤەی ژیۆپۆلیتیك و مێژووی كۆنی ناوچەكە نییە و لە تاقەتی ئەم نووسینە كورتەشدا نییە، بەڵكو گرێدانەوەیەكە بەوەی كە ئەگەرچی ئێران بەر هێرش و پەلاماری زۆر كەوتووە، بەڵام ئێرانی لەلای وڵاتانی دیكە سووك و ڕیسوا نەبووە. بەڵام مخابن لە ئێستادا جگە لەوەی كە پێگەی كورد لە وڵاتی خۆیدا داڕمێندراوەو ژینگە و ناسنامەی شێوێندراوە، ئێران و ئێرانییەكانش بە هۆی كارنامەی ڕەشی كۆماری ئیسلامی ئێرانەوە لە ئاستی جیهاندا بە چاوی سووك سەیر دەكرێن!

بۆ ڕێز گرتن له ٢٩همین ساڵێادی کیمیا بارانی شاری هه ڵبجه ڕێوڕه سمێک له ولایه تی کاڵێفورنیای ئامریکا به ڕێوه چوو

ئه رده لان بيهروزى

سه نديه گو- كاليفورنيا

١٨ ى مارچ، ٢٠١٧

ڕوژی ٣/١٦/٢٠١٧ له کاتی ٦ی ئێواره ڕێو ڕه سمێک به بۆنه ی کاره ساتی هه ڵبجه له شاری " ساندیه گو" سه ر به ولایه تی کالیفورنیا له لاێان ئورگانی( کۆمه ڵگای ناوه ندی کوردی له ساندیه گو ) به به شداری حه شیمه تێکی به رچاو له خه ڵه کی کوردستانی و غه ێری کوردستانی به ڕێوه چوو.

له م بواره دا سه ره تا به نوێنه رایه تی ئورگانی کۆمه ڵگای کورده کانی ساندیه گو له لاێه ن ئه ردڵان بهروزی ئه ندامی کۆمه ڵگاکه به خه ێر هاتنی به شدارانی مه راسيمه که کرا و به دواێ ئه و دا خاتو ڕێباز به رواری وه کۆ پێشکه ش کار، به ڕێزه به ندی به رنامه که دا ده ستێ پێکرد و له م ڕاسته دا به یه ک خول بێ ده نگی و ڕاوستان بۆ گیانی پاکی هه موو شه هیدانی کورد و کوردستان ئه ساسی برنامه که ده ستێ پێ کرد.

 وتاری کۆمه ڵگای ناوه ندی کوردی به زبانی ئینگلیزی له لایه ن کاک سه رکه وت زه نگنه وه وتراوه و له به رده وامی مه راسێمه که دا کونسڵی عێراق ( خاتو په ری شه وقی ) کە له ئه سڵدا کوردی ناوچه ی کوردستانی باشوردا يه ، باسێکی به نرخ له بواری کاره ساتی هه ڵبجه دا وژاند و پاشی ئه و دا نوێنه ر و کاندیداتوری پارتی سه ربه خۆ ( ئیندپندت) له حکومه تی ئامریکا " مستر. فوجی شیورا" له ناوچه ی ساندیه گو به کورته باسێکی پوخته له بواری باوه ڕ به سه ربه خویی کورستان هه ستی به شدارانی به رنامه که دا به رز کرده وه .